به گزارش پیام آوران معدن و فولاد: صنعت آلومینیوم از اهمیت و کاربرد فراوانی در صنایعی مانند ساختمان، حمل ونقل هوایی، ریلی، کشتی‌سازی، خودروسازی و... برخوردار است و افزایش تقاضای جهانی آلومینیوم به واسطه جنگ اوکراین و روسیه منجر به رشد قیمت این فلز شده است.
همچنین کارشناسان بر این باورند که با توجه به میزان آلودگی بسیار پایین فلز آلومینیوم در برابر انواع دیگر فلزات، در سال‌های آتی برای انتقال انرژی از فلز آلومینیوم استفاده می‌شود و همین امر باعث افزایش عرضه و تقاضا در بازار جهانی آلومینیوم و افزایش تولید آلومینیوم در دنیا می‌شود.
در کشور ایران اگر‌چه آلومینیوم در بورس کالا عرضه می‌شود، اما مسائل مختلفی مانند کمبود عرضه این فلز بار‌ها مورد انتقاد صنایع پایین‌دست قرار گرفته است؛ بنابراین به جای اینکه زنجیره پایین‌دست با استفاده از آلومینیوم، کالا‌های با ارزش افزوده بالا تولید کنند، آلومینیوم تولیدی به صورت شمش به کشور‌های دیگر با قیمت‌هایی حتی ارزان‌تر از قیمت داخلی صادر می‌شود و شاهد استفاده از فلزات دیگر به جای آلومینیوم در برخی کالا‌های داخلی و افت کیفیت هستیم.
علاوه بر این نباید از ذکر این نکته غافل شد که صنعت آلومینیوم در ایران با تکیه بر ظرفیت انرژی شکل گرفته و توسعه یافته است و میزان مواد معدنی لازم برای تولید شمش آلومینیوم یعنی بوکسیت در کشور محدود است؛ بنابراین بخش مهمی از مواد اولیه مورد نیاز برای تولید شمش با تکیه بر واردات تامین می‌شود که با توجه به تحریم‌ها، تولیدکنندگان شمش باید چالش‌هایی را در مسیر واردات مواد اولیه موردنیاز خود پشت سر بگذارند و حتی موضوع تهاتر شمش با پودر آلومینا مطرح می‌شود که البته این موضوع مورد پذیرش برخی از صاحب‌نظران نیست و معتقدند پودر آلومینا امروز به راحتی در دسترس شرکت‌های ایرانی است. با وجود این چالش‌ها، امروز قطعی برق اصلی‌ترین مشکل تولیدکنندگان این صنعت است که باعث پرت بالای مواد و ایجاد مشکل در کوره‌ها شده است.
در همین خصوص دبیر سندیکای صنعت آلومینیوم گفت: متاسفانه به دلیل فقدان سرمایه‌گذاری در یک بازه زمانی چند ساله در استحصال گاز و همچنین بازسازی و ایجاد ظرفیت‌های جدید نیروگاه‌های برق، در این دو بخش دچار ناترازی هستیم و از آنجا که مسوولان برق بخش خانگی را مقدم بر صنایع می‌دانند، محدودیت‌ها را در بخش صنایع اعمال می‌کنند.
آریا صادق‌نیت‌حقیقی ضمن اشاره به این مطلب افزود: در یک ماه نخست اعمال محدودیت‌ها یک روز در هفته قطعی برق را شاهد بودیم، اما پس از آن این مدت زمان به دو روز تغییر کرده است و البته این جدا از قطعی‌های گاه و بیگاه است. وی ادامه داد: آلومینیوم یکی از صنایعی است که قطع شدن بدون هماهنگی در ساعاتی از روز منجر به بروز شوک‌های حرارتی بالایی می‌شود که این معضل علاوه بر آسیب به دستگاه‌ها، باعث پرت بالای مواد می‌شود چرا که کوره‌ها باید یک روز فرآیند سرد شدن را طی کنند، اما قطع یکباره باعث شوک به مواد و کوره می‌شود.
دبیر سندیکای صنعت آلومینیوم خاطر‌نشان کرد: دولت موظف است طبق ماده ۲۵ قانون بهبود محیط کسب وکار برق، گاز، مخابرات و تاسیسات زیر‌بنایی را برای صنایع فراهم کند و نباید بلافاصله صنعت را در اولویت قطع برق قرار دهد، اما چنانچه بنا بر مصالحی شورای عالی امنیت ملی تصمیم به قطع خدمات مذکور بگیرد، دستگاه مربوطه باید خسارت وارده را جبران کند و بر همین اساس ما در شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی موضوع خسارت را مطرح کردیم، اما عنوان کردند که ما برای امورات خودمان هم بودجه نداریم.
وی با اشاره به عرضه نامتناسب با میزان تقاضا در بورس کالا اظهار کرد: متاسفانه میزان عرضه شمش آلومینیوم به گونه‌ای است که شرکت‌ها نمی‌توانند به میزان دلخواه خرید کنند و موضوع محدودیت برق را هم بهانه‌ای برای این کمبود قرار داده‌اند و همین موضوع باعث شده تا قیمت‌ها از قیمت جهانی هم بالاتر برود و از طرفی در سایر بخش‌ها هم قیمت‌ها کاملا آزاد است با وجود این دولت انتظار دارد صادرکنندگان زنجیره آلومینیوم دلار را با نرخ ۴۰ هزار تومان در اختیار دولت قرار دهند.
نیت‌حقیقی با اشاره به اینکه بخش زیادی از شمش را شرکت‌های تولید‌کننده با قیمت‌های ارزان‌تر از داخل صادر می‌کنند، گفت: با توجه به اینکه بخش عمده هزینه‌های تولید آلومینیوم ناشی از برق است و دولت یارانه بالایی در اختیار تولید‌کننده قرار می‌دهد طبیعی است که تولید‌کننده باید تامین نیاز داخلی را در اولویت قرار دهد. وی گفت: همین حالا اگر تولید‌کننده شمشی را که به ترکیه صادر می‌کنند در اختیار مجموعه پایین‌دست مانند کابل‌سازان قرار دهند، حاضریم ارز معادل آن را تحویل دهیم و از طرفی این زنجیره پایین‌دست می‌تواند با تولید کابل و ایجاد ارزش افزوده بیشتر، به مراتب ارز بالاتری را وارد کشور کند.
گفته می‌شود با توجه به تحریم‌ها شرکت‌های تولیدی به منظور تامین پودر آلومینا اقدام به صادرات شمش آلومینیوم می‌کنند. نیت‌حقیقی با رد این موضوع اظهار کرد: بنده همین حالا حاضرم یک کشتی پودر آلومینا با قیمت و کیفیت مناسب در اختیار تولیدکنندگان آلومینیوم قرار دهم؛ بنابراین اینکه گفته شود به دلیل تحریم‌ها خرید پودر آلومینا امکان‌پذیر نیست و تنها این کار باید از طریق تهاتر انجام شود، کذب محض است.
وی با اشاره به چشم‌انداز ۱.۵ میلیون تنی آلومینیوم در سال ۱۴۰۴ گفت: معتقدم اگر واقعا به طور جدی این هدف دنبال می‌شد در سال ۱۴۰۶ دستیابی به این عدد ممکن بود، اما امروز ۷۰۰ هزار تن ظرفیت تولید داریم و حدود ۶۵۰ هزار تن تولید می‌شود و هیچ اتفاقی در جهت افزایش تولید در حال رقم خوردن نیست و فقط شرکت سالکو که ۳۰۰ هزار تن ظرفیت تولید دارد، گفته می‌شود در برنامه توسعه سال‌های آینده رسیدن به ۷۰۰ هزار تن را مد نظر دارد. نیت‌حقیقی با اشاره به جنگ روسیه و اوکراین عنوان کرد: ترکیه در حال حاضر آلومینیوم را از روسیه و همچنین شرکت‌های ایرانی تامین می‌کند و در بازار‌های بین‌المللی می‌تازد و ما هم اگر برای زنجیره دچار کمبود آلومینیوم هستیم، می‌توانیم از طریق واردات این کمبود را جبران کنیم.
منبع: دنیای اقتصاد
