به گزارش پیام آوران معدن و فولاد: از روابط عمومی شرکت فولاد هرمزگان، علیرضا رحیم، مدیرعامل شرکت فولاد هرمزگان در دوازدهمین کنفرانس استیل پرایس با موضوع فولادهای پیشرفته که با حضور محمد مسعود سمیعی نژاد رئیس هیئت عامل ایمیدرو و جمعی از مدیران شرکت های بزرگ فولادی در هتل استقلال تهران برگزار شد، به ارائه گزارشی تحلیلی با عنوان ورود به تولید فولادهای پیشرفته با استحکام بالا (AHSS) پرداخت و تاکید کرد: دوعامل اصلی که فولادسازان را برای تولید فولادهای خاص ترغیب کرد، بازار خودرو و همین طور مبحث انرژی بود که نیازمند فولاد با مقاومت بالا و وزن کم بودند. به عبارت دیگر با افزایش سرعت تحولات صنعت فولاد در جهان و رشد تقاضا برای فولادهای پیشرفته استحکام بالا (AHSS)، بازار جهانی فولاد تا سال ۲۰۳۵ بهطور مستمر در حال رشد خواهد بود؛ اما رشد بازار AHSS چند برابر سریعتر از فولاد معمولی پیشبینی شده است.
انگیزه های جهانی برای ورود به AHSS
وی افزود: فولادسازانی که دیرتر وارد این حوزه شوند، در آینده نزدیک از چرخه رقابت جهانی حذف خواهند شد. شرکت های پیشروی جهان نظیر POSCO، ArcelorMittal، SSAB و Baowu با نسلهای جدید AHSS، توسعه IP، دیجیتالیزاسیون و همکاری مستقیم با خودروسازان، گام های استراتژیک مهمی برای تصاحب بازار برداشته اند. چرا که تولید فولادهای پیشرفته، پایداری محیط زیست و ایمنی، نوآوری محصول، رقابتپذیری اقتصادی و کارایی انرژی را به همراه داشته و اثرات مثبت آن در صنعت خودرو و انرژی به وضوح قابل مشاهده است.
استراتژی های غول های فولاد جهان
رحیم ادامه داد: شرکتهای پیشرو در صنعت فولاد برای تولید این دست از محصولات فولادی، استراتژی خاص خود را تدوین و تعریف کردند که میتوان به برخی از آنها همچون استراتژی همکاری مشترک با خودروسازان، نسلسازی، استراتژی مالکیت دانش و تکنولوژی، برندسازی محصول، حرکت به سمت نسل سوم AHSS برای رقابت با آلومینیوم و انطباق با اقلیم تولید اشاره کرد.
به گفته مدیرعامل شرکت فولاد هرمزگان، اثرات اجرای استراتژیهای یادشده برای تولید فولادهای AHSS مثبت بوده و در نهایت منجر به تضمین فروش محصولات برای بلندمدت و افزایش پایداری تولید و کاهش هزینه خواهد شد.
رحیم افزود: در حال حاضر نحوه ورود یک فولادساز به بازار AHSS در وهله نخست داشتن مشتری و بازار هدف است و روشی که از آن شرکتهای پیشرو استفاده کردند، اصطلاح چسبندگی به مشتری و تولید محصول مشترک با آنهاست. نمونه بارز آن تولید ورق های خاص برای تولید خودرو ولوو است که توسط یک شرکت فولادی که تنها ۸ میلیون تن ظرفیت تولید دارد، در حال انجام است؛ این دستاورد مهم برای فولادساز تنها با توافق تولیدکننده فولاد خاص و شرکت خودرویی حاصل شده است. ضمن اینکه بیش از ۹۰ درصد فروش شرکت SSAB و ۷۵ درصد فروش ArcelorMittal مربوط به AHSS است.
وی تاکید کرد: در کنار تمامی موارد یادشده، اختصاص بودجه به بحث تحقیق و توسعه یکی از مهمترین موضوعاتی است که توسط چندین شرکت بزرگ فولادی از جمله پوسکو، SSAB و آرسلورمیتال مورد توجه جدی قرار داشته و بودجههای چندصد میلیون دلاری و اختصاص بیش از ۳۰ دفتر تحقیقاتی در اقصی نقاط جهان را برای آن در نظر گرفتهاند.
چالش های ایران در ورود به AHSS
مدیرعامل شرکت فولاد هرمزگان تصریح کرد: در حال حاضر صنعت فولاد کشور با چالشهایی همچون عدم آمادگی زنجیره تامین و توزیع، کمبود فناوری و تجهیزات مناسب، ناپایداری کیفیت مواد اولیه، مقاومت ساختاری مشتریان صنعتی، عدم آگاهی و نبود دانش کافی در بازار و در نهایت لزوم سرمایهگذاری برای زیرساختها وجود دارد که امید میرود فولادسازان ایرانی نیز با حرکت به سمت تولید فولادهای پیشرفته حرکت کنند.
مزایای ورود ایران به حوزه AHSS
به گفته رحیم، ورود به بازار تولید این محصولات حاشیه سود بالاتر، مزیت رقابتی فناورانه، ریسک کمتر در چرخه های رکودی، رقابت کمتر، جذب سرمایه گذار و شریک بینالمللی و اعتبار برند صنعتی را به همراه خواهد داشت. ارزش بازار جهانی AHSS از ۴۸ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۵ به ۱۰۳ میلیارد دلار در سال ۲۰۳۵، با رشدی نزدیک به دو برابر کل بازار فولاد خواهد رسید. منطقه آسیا–اقیانوسیه بزرگترین بازار این محصول معرفی شده است.
وی تاکید کرد: در مقابل، ورود به AHSS مزایای مهمی چون حاشیه سود ۳۰ تا ۴۰ درصدی، افزایش چسبندگی مشتری، قراردادهای بلندمدت، امکان حضور در پروژههای High-Tech، برندسازی و کاهش ریسک رکود فولاد خام را به همراه دارد.
فرصت ها و تهدیدات
رحیم در ادامه به فرصتها و تهدیدات بازار فولادهای پیشرفته اشاره کرد و گفت: حرکت جهان به سمت فولاد کمکربن، رشد مصرف AHSS در خودروهای برقی و گسترش دیجیتالیزاسیون و Industry 4.0 فرصتهای این بازار و هزینه بسیار بالا برای R&D، کمبود استانداردهای تولید، ناآمادگی تأمینکنندگان داخلی و ریسکهای سیاسی و تجاری تهدیدات این بازار به شمار میروند.
سؤالات راهبردی پیش روی ایران و فولاد هرمزگان
رحیم چند پرسش را مطرح کرد و گفت: پیش از ورود به تولید فولادهای پیشرفته باید به پرسشهای کلیدی پاسخ داده شود که شامل: «چه محصولی تولید شود؟ کدام بازارها هدفگذاری شوند؟ پراکندگی جغرافیایی تولید چگونه باشد؟ و چه درصدی از تولید فولاد کشور باید به گریدهای خاص اختصاص یابد؟». در نهایت با پاسخ به این سوالات میتوان زمینه را برای تولید فولادهای پیشرفته فراهم کرد.
مدیرعامل شرکت فولاد هرمزگان ادامه داد: اگر وارد AHSS نشویم، امکان حذف از بازار صادراتی طی پنج سال آینده، از دست رفتن فرصت خودرو/EV و ناتوانی در رقابت با فولادسازان کمکربن وجود خواهد داشت. در صورتی که دیر به این بازار وارد شویم، با توجه به حضور رقبای بسیار قدرتمند با افزایش هزینه توسعه و طولانی شدن زمان ورود مواجه خواهیم شد.
پیشنهادها
رحیم در پایان سخنرانی خود با اشاره لزوم ترسیم نقشه راه در این رابطه بیان کرد: ورود با نسل اول و دوم، سرمایهگذاری روی CGL دقیق R&D مشترک، همکاری مستقیم با خودروسازان منطقه (ترکیه، هند، رنو)، حرکت به نسل سوم تا ۲۰۳۰ (Q&P + Medium-Mn) و نهایتا برندسازی محصول (مانند Docol / Fortiform) ازجمله گامها برای سناریوهای پیشنهادی خواهد بود. این نقشه راه دقیقاً همان چیزی است که Arcelor، POSCO و SSAB اجرا کردند.
