امسال، بحران کمبود گاز به حدی شدت یافت که حتی نیروگاه های برق نیز در تأمین سوخت گازی با مشکلات جدی مواجه شدند و به همین دلیل تأمین برق صنایع به چالش اساسی بدل شد. محدودیت در تأمین انرژی طی ۹ ماهه اول امسال خسارتی بالغ بر ۱۰۰ هزار میلیارد تومان به صنعت فولاد کشور تحمیل کرده است. در ۱۱ ماهه نخست سال جاری، تولید فولاد میانی ایران با کاهش ۸.۹ درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته به ۲۶ میلیون و ۶۹۰ هزار تن رسید که به معنای کاهش ۲.۶ میلیون تنی تولید است. این کاهش تولید نه‌تنها به اقتصاد ملی لطمه می‌زند بلکه آینده حضور ما در بازارهای جهانی را به خطر می‌اندازد.
واقعیت تلخ‌تر آن است که در طول سال‌های گذشته، به‌ویژه در صنعت نفت و گاز، سرمایه‌گذاری قابل توجهی صورت نگرفته و تحریم‌ها نقش اساسی در این موضوع داشته‌اند. ما فرصت‌های تاریخی بی‌شماری در توسعه میدان‌های گازی را از دست دادیم؛ حال آنکه امروز نه توان کافی برای جبران عقب‌ماندگی‌ها وجود دارد و نه زمان به نفع ما است. این شرایط، سال آینده را به سالی دشوار برای صنعت فولاد بدل خواهد کرد.
علاوه بر این، واحدهای فولادی کشور در گذشته بر اساس وعده تأمین انرژی ارزان شکل گرفتند؛ وعده‌ای که دیگر نمی‌توان به آن تکیه کرد. بنابراین، ضروری است مسیر توسعه صنعت فولاد بازبینی و استراتژی‌های جدیدی تدوین شود که بهره‌وری انرژی در اولویت آن باشد. در این میان، توسعه انرژی های تجدیدپذیر و سرمایه‌گذاری در نیروگاه‌های خورشیدی و بادی می‌تواند راهکاری مؤثر برای تأمین بخشی از نیاز انرژی صنایع باشد.
برای خروج از این بحران، پیشنهادهایی همچون اصلاح نظام یارانه‌های انرژی، بهبود بهره‌وری انرژی در صنعت و ساختمان، مدیریت بهینه شبکه توزیع انرژی و جذب سرمایه‌گذاری خارجی مطرح است. البته نباید از یاد برد که تحریم‌ها و محدودیت تعاملات جهانی بزرگ‌ترین مانع در مسیر اجرای این پیشنهادات هستند.
در پایان باید اشاره کرد که کاهش تولید در صنعت فولاد اثرات منفی قابل توجهی بر اشتغال خواهد داشت و در شرایط فعلی محدودیت انرژی، دولت با تغییر محاسبه حقوق دولتی شرایط فعالیت معادن سنگ آهن را نیز دشوارتر کرده است؛ مسئله‌ای که می‌تواند به عنوان نقطه شروع زنجیره صنعت فولاد، چالش‌های پیش روی این صنعت را مضاعف سازد.
به هر حال، آنچه امروز صنعت فولاد با آن مواجه است، یک زنگ هشدار جدی برای آینده اقتصاد ایران است. اکنون زمان آن رسیده تا تصمیم‌گیران و فعالان صنعتی به‌سرعت وارد عمل شوند، چرا که فرصت چندانی برای جبران باقی نمانده است.
