به گزارش پیام آوران معدن و فولاد: مجمع عمومی شرکت ملی صنایع مس ایران در ۳۱ تیرماه ۱۴۰۴ در حالی برگزار شد که بیش از هر زمان دیگر، شرکت در نقطه‌ی عطفی از بازتعریف استراتژی توسعه ای خود قرار دارد. در ادبیات استراتژی، چشم انداز به عنوان راهنما، الهام‌بخش و کنترل‌کننده اهداف و مسیر یک سازمان تعریف می‌شود.
در سخنان دکتر «سیدمصطفی فیض» مدیرعامل شرکت ملی صنایع مس ایران سه نکته‌ی کلیدی در ترسیم چشم‌انداز شرکت برجسته بود:
شتاب بخشی به پروژه‌های تولید کنسانتره به عنوان زیربنای توسعه و مبنای هر گونه برنامه‌ریزی برای زنجیره‌ی تولید، افزایش نرخ بازدهی سرمایه‌گذاری ها و بازآرایی سبد فروش شرکت به منظور تأمین پایداری مالی طرح‌ها.
این رویکرد بر ضرورت اجرای مرحله به مرحله زنجیره تولید و رسیدن به ظرفیت واقعی تأکید دارد. در این شرایط پروژه های تغلیظ، سنگ بنای توسعه آینده شرکت هستند و هرگونه تصمیم برای اجرای مراحل بعدی زنجیره ـ اعم از ذوب و پالایش ـ منوط به تحقق و تثبیت ظرفیت های کنونی تولید کنسانتره است.
اولویت بندی واقعی پروژه‌ها؛ از شعار تا بازده
از دیگر نکات برجسته مجمع امسال، رویکرد واقع بینانه شرکت در اولویت‌بندی پروژه‌های توسعه‌ای بود.
مدیرعامل شرکت ملی صنایع مس ایران در این خصوص می‌گوید: مهم‌ترین اقدام ما در این مسیر، اولویت‌بندی و پیوسته‌سازی پروژه‌ها در قالب بسته‌های توسعه‌ای بوده است؛ رویکردی که حاصل ساعت‌ها کار کارشناسی مبتنی بر روش‌های علمی معتبر است.
وی بر این باور است که شرکت با حجم گسترده‌ای از پروژه‌های توسعه‌ای تعریف‌شده، ناگزیر به پذیرش مدل پروژه‌محور در مدیریت آینده خود است. این تغییر، با هدف افزایش بازدهی سرمایه‌گذاری صورت گرفته و به معنای تمرکز منابع محدود در پروژه‌هایی است که در کوتاه ترین زمان، بیشترین اثربخشی را به همراه دارند.
از همین رو، ۷۲ پروژه توسعه‌ای شرکت در قالب ۲۳ بسته‌ی اولویت‌دار بازتعریف شده‌اند؛ اقدامی که معنای دقیق آن، هم افزایی میان پروژه‌های مکمل است. به عنوان نمونه؛ در کارخانه های تغلیظ برای معادنی که در مناطق کم‌آب واقع شده‌اند، پیش از هر اقدامی، اطمینان از تأمین آب پایدار ایجاد و عملیاتی شده باشد. در طرح های ذوب مبتنی بر تکنولوژی فلش، کارخانه اسید سولفوریک به طور هم‌زمان و نه متأخر اجرا شود و در مورد تولید اسید، طرح‌های انتقال یا مصرف آن در بازار هدف از قبل طراحی شده باشند.
به بیان روشن تر، در این مدل، برای نمونه همه الزامات پروژه تغلیظ ۳ و ۴ سرچشمه در یک بسته دیده شده و تنها در چنین شرایطی است که می‌توان از افتتاح یک پروژه سخن گفت؛ نه در افتتاح‌های ناقصی که تنها یک فاز از طرح را به بهره‌برداری می‌رسانند، اما پروژه را وارد چرخه‌ی ارزش نمی‌کنند.
یادآوری یک دوره مؤثر: دهه‌های ۷۰ و ۸۰
بازگشت به تجربه‌ی دهه‌های ۷۰ و ۸۰ نشان می‌دهد که شرکت ملی مس، با فروش محصولات میانی زنجیره‌ی تولید، پشتوانه مالی لازم برای اجرای طرح‌های توسعه‌ای در استان‌های کرمان و آذربایجان شرقی را فراهم کرد.
در آن زمان، شرکت هم‌زمان با تأمین نیاز داخلی به کاتد مس، از طریق سبد متنوع و پرحاشیه‌ی صادراتی، پروژه‌هایی چون تغلیظ سرچشمه، ذوب خاتون آباد، کارخانجات تغلیظ سونگون و لیچینگ را به سرانجام رساند.
اما در دهه ۹۰ و پس از آن، با تشدید رویکرد جلوگیری از خام‌فروشی و وضع عوارض صادراتی - حتی درباره محصولی که مسیر ۱۷ ساله‌ای از اکتشاف تا تولید دارد ــ این الگو به تدریج فراموش شد. تأکید بیش‌از‌حد بر افزایش ظرفیت کاتد، بی توجهی به زیرساخت های زنجیره ارزش، محدودیت های تحریمی، ناترازی انرژی و فشار به تک یا دو محصولی شدن سبد فروش، همگی منجر به کاهش نرخ بازده سرمایه‌گذاری ها شدند.
صنعت ۴؛ از شعار تا ابزار استراتژیک
نکته‌ی کلیدی دیگر مجمع، ورود جدی شاخص‌های صنعت ۴ در مدل توسعه‌ای شرکت بود.
مدیرعامل شرکت ملی صنایع مس ایران تأکید کرد: توجه به مؤلفه‌های صنعت ۴ و حرکت به سوی تحقق معدن ۴ برای ما اولویتی اساسی است؛ موضوعی که با هوشمندسازی معادن، تحول در زیرساخت های دیجیتال و پیاده‌سازی فناوری های نوین در دستور پیگیری جدی قرار دارد. در این ساختار، صنعت ۴ دیگر یک رویا نیست؛ یک ابزار استراتژیک برای عبور از محدودیت‌های انسانی، زیرساختی و تحریمی است که می‌تواند با تکیه بر فناوری‌های بومی شده، دقت، کیفیت و بازدهی را ارتقا دهد.
جمع بندی نهایی
مجمع عمومی ۱۴۰۴ نشانه‌ای بود از بازگشت به واقع‌گرایی در توسعه صنعت مس ایران.
رویکرد جدید شرکت ملی صنایع مس، با تکیه بر اولویت‌بندی واقع گرایانه، بازتعریف پروژه‌ها، بهره‌گیری از فناوری و بازآرایی سبد فروش، می‌تواند آغازگر فصلی تازه باشد؛ فصلی که نه در وعده‌های بزرگ، بلکه در گام‌های مؤثر و عملیاتی سنجیده می‌شود.
اگر این مسیر با پرهیز از تعجیل در «افتتاح‌محوری»، انسجام سازمانی و تقویت پروژه‌های پیشران ادامه یابد، نه تنها به رشد ۳/۱ درصدی سهم مس در GDP تا سال ۱۴۰۸ خواهیم رسید، بلکه ایران در بازار جهانی مس نیز صدایی معتبرتر خواهد داشت.
منبع: بورس ۲۴
