به گزارش پیام آوران معدن و فولاد: جایی که در قوس ۱۲ متری، انجماد ثانویه، هم راستاسازی غلطک ها، توزیع آب خنک و فشار هیدرولیک باید بی نقص باشد تا تختال، سالم و یکنواخت از دل ماشین بیرون بیاید. انجام این جراحی حساس با اتکای کامل به توان داخل، فقط یک تعمیر موفق نبود؛ بیانیهای بود دربارهی مسیر فولاد خوزستان: کاهش وابستگی، کوتاه کردن توقفات، بالا بردن اثربخشی کلی تجهیزات و از همه مهم تر ذخیره کردن ارز در روزگاری که هر دقیقه توقف و هر قطعه وارداتی، هزینهای مضاعف است.
این بهانه خوبی است تا تصویر بزرگ تر را ببینیم. سال های اخیر، فولاد خوزستان برنامه ی بومی سازی را از سطح شعار به سطح اقدام برده است: از مهندسی معکوس قطعات تحریمی و ساخت غلطک ها، جک های هیدرولیک، هدرهای آب و افشانک های دقیق اسپری تا بازسازی و ارتقای یونیت های روغنکاری و کولینگ با همکاری شرکت های دانش بنیان داخلی. همین منطق در پروژههای بزرگ تر نیز پیگیری شده است؛ مگامدول «زمزم ۳» با سهم بالای ساخت داخل و شبکه ای از صدها شرکت دانش بنیان، یک نمونهی روشن از تبدیل محدودیت به ظرفیت است.
در لایهی کنترل و داده هم استقرار اتوماسیون پیشرفته، پایش هوشمند توقفات و نگهداشت پیشبینانه، همان کاری را میکند که امروز در بیسِ سگمنت دیدیم: فرسایش های پنهان را به اقدام پیشگیرانه تبدیل میکند.
صرفه جویی ارزی این رویکرد، فقط از محل «جایگزینی واردات» نیست: نخست، ساخت داخل قطعات پرریسک که مستقیماً نیاز ارزی را کم میکند. دوم، کاهش مدت و فراوانی توقفات که زیان فرصت فروش را پایین میآورد. در واقع هر ساعت ریختهگری که نایستد، معادل دهها هزار دلار ارزش تولید است. سوم، کوتاه شدن زمان تامین (Lead Time) و کوچکشدن انبار قطعات استراتژیک که هزینهی خواب سرمایه را میکاهد. جمع این سه، همان جایی است که «دانش بنیان» نمود و ظهور پیدا می کند.
دستاورد امروز در ریختهگری اسلب، با سایر حلقه های عملکردی فولاد خوزستان هم راستاست: در بالادست، سناباد با ظرفیت کنسانتره و گندله ی درون گروهی، ریسک خوراک و مواد اولیه را مهار میکند؛ در انرژی، مسیر خوداتکایی، شوک های شبکه را بی اثر میسازد؛ در محیط زیست، اجرای توری باد برای مهار غبار و بازچرخانی پساب، نشان میدهد ارتقای کیفیت و پایایی تولید، با استانداردهای سبز همسو شده است. حاصل این هم افزایی ها آرامش اپراتور، پیش بینی پذیری برنامه تولید و اعتماد بازار به کیفیت محصول است.
آری وقتی جراحی حساس بیسِ سگمنت با دست توانمند ایرانی نتیجه میدهد، معنایش این است که فولاد خوزستان از «مصرفکنندهی فناوری» به «سامان دهندهی فناوری» ارتقا یافته است. این خبر فقط دربارهی یک سازهی فلزی نبود؛ دربارهی تثبیت یک سیاست منطقی است که در آن کیفیت، زمان و ارز، همزمان صرفه جویی میشوند.