به گزارش پیام آوران معدن و فولاد: شرکتهایی مانند «Emirates Global Aluminium» و «Norsk Hydro» با سرمایهگذاری در فرایندهای حلقهبسته، موفق شدهاند علاوه بر کاهش کربن تولیدی، ثبات مالی خود را نیز حفظ کنند. در این میان، تحولات اقتصادی و سیاسی بازار قراضه آلومینیوم، همراه با سیاستگذاریهای پولی ایالات متحده آمریکا، بر جریان تجارت جهانی و الگوهای قیمتی این فلز تاثیر قابل توجهی گذاشته است.
در سطح کلان، افزایش سریع ظرفیت انرژیهای تجدیدپذیر و رشد فزاینده تقاضا برای آلومینیوم در پروژههای خورشیدی و بادی، اهمیت توسعه زنجیرههای تامین کمکربن را بیش از پیش برجسته میکند.
مجموع این تحولات نشان میدهد که صنعت آلومینیوم از مرحله شعار درباره حرکت به سمت اقتصاد چرخشی عبور کرده و وارد مرحله عملیاتیسازی پایداری در تولید شده است؛ مرحلهای که در آن بخش بازیافت دیگر صرفا یک گزینه جانبی نیست بلکه به زیرساخت اجرایی مدل صنعتی جدید در بخش آلومینیوم تبدیل شده است.
حلول اقتصاد چرخشی در صنعت جهانی آلومینیوم
در یک ماه گذشته، صنعت جهانی آلومینیوم از صرف سخن گفتن درباره اقتصاد چرخشی فراتر رفته و رسما وارد فاز اجرایی آن شده است. از ایالتهای میانی آمریکا تا شهرهای بخش شرقی هند و از اتاقهای مدیران شرکتهای بزرگ آلومینیومی تا واحدهای تولید مجهز به سیستمهای تصفیه آب بدون پساب صنعتی، همگی روایتهایی مرتبط با بازیافت و پایداری زیستمحیطی این فلز بوده است.
ورود پرقدرت شرکت «EGA» به بخش بازیافت آلومینیوم آمریکا
به نظر میرسد شرکت «EGA» برای ورود به بخش بازیافت ایالات متحده احتیاط را کنار گذاشته است و قصد دارد با قدرت در این بخش ورود پیدا کند. این شرکت در واحد تولید خود در ایالت مینهسوتا، آزمایشگاه جدیدی برای تستهای متالورژیکی تاسیس کرده که مستقیما در قلب مجتمع توسعهیافته بازیافت آن جای گرفته است.
این تصمیم هوشمندانه، امکان تنظیم دقیق ترکیب آلیاژ آلومینیوم در تاسیسات را فراهم میآورد و حلقه بازخورد میان فرایند ذوب فلز و کنترل کیفیت تولید را به طور کامل محقق میسازد؛ به گونهای که بهرهوری و کیفیت محصول نهایی به حداکثر میرسد.
با این اقدام توسعهای، ظرفیت بازیافت سالانه قراضه آلومینیوم تاسیسات شرکت «EGA» به حدود ۲۰۰ هزار تن رسیده است. با این تفاسیر، اهمیت واقعی این اقدام فراتر از اعداد است.
لازم به ذکر است آلومینیومی که در خاک آمریکا بازیافت و با دقت بالا فرآوری میشود، در بازار صنایع پاییندستی عرضه خواهد شد؛ الگویی که شرکت «EGA» به آرامی و با هدفمندی خاصی در حال تکمیل آن است. در واقع، این شرکت قصد ندارد تنها هدف خود را به فعالیت در بازار قراضه آلومینیوم محدود کند بلکه هدف اصلی آن بازسازی اعتبار خود در صنعت آلومینیوم است.
تاثیر سیاست گذاری های تجاری جدید و پیامدهای جهانی آن برای صنعت آلومینیوم
در حالی که شرکت «EGA» به چشمانداز بلندمدت بخش بازیافت و توسعه زنجیره تامین آلومینیوم بسیار امیدوار بوده، بازار قراضه این فلز در آمریکا با چالشهای کوتاهمدت مواجه شده است.
وضع تعرفههای واردات، تغییرات حجم تقاضا و اعمال محدودیتهای صادراتی بر بخش آلومینیوم، معادلات تجاری این فلز را در آمریکا و حتی در مقیاس جهانی دگرگون کرده است. همچنین، انجمن آلومینیوم آمریکا اعلام کرد با کاهش حجم صادرات قراضه، بر پیچیدگیهای بازار آلومینیوم افزوده شده و فشار بر روند عرضه داخلی این فلز تشدید شده است.
انجمن آلومینیوم آمریکا هدف از تدوین این سیاستگذاری را تضمین پایداری تامین مواد اولیه و حمایت از ظرفیتهای تولید داخلی برای واحدهای ذوب و اکستروژن آلومینیوم ذکر کرده است. با این حال، شماری از منتقدان هشدار میدهند که چنین اقداماتی میتواند پیامدهای اقتصادی، تجاری و ژئوپلیتیکی قابل توجهی برای زنجیره جهانی آلومینیوم به دنبال داشته باشد.
در همین راستا، واحدهای فرآوری آلومینا در قاره آسیا که پیشتر نیز تحت فشار افزایش هزینهکردهای لجستیکی، تغییر سیاستگذاریها و اختلال در جریان تجارت بینالمللی قرار داشتهاند، ممکن است به زودی با محدودیت جدی در واردات قراضه از آمریکا مواجه شوند.
این تحول میتواند الگوهای قیمتگذاری جهانی محصولات آلومینیومی، به ویژه در بخش قراضه آلومینیوم آلیاژی سری ۶۰۰۰ را دگرگون کند و رقابتپذیری تولیدکنندگان آسیایی را تحت تاثیر قرار دهد.
یکی از معاملهگران آمریکایی بازار آلومینیوم در این زمینه، بیان کرد: قراضه آلومینیوم به منبعی راهبردی برای تولیدکنندگان بدل شده است و این یعنی اجرای سیاستگذاریهای جدید میتواند تعادل عرضه و تقاضا را در سطح جهانی تغییر دهد.
ثبات عملکرد شرکت «Norsk Hydro» در تلاطم بازار آلومینیوم
در گزارش مالی سه ماهه سوم شرکت «Norsk Hydro»، نشانههایی از ثبات عملکرد این شرکت را میتوان مشاهده کرد. این شرکت با ثبت سود ۲٫۱ میلیارد کرون نروژ و جریان نقدی پایدار نشان داد که سرمایهگذاری در انرژیهای تجدیدپذیر و توسعه عملیات حلقهبسته توانسته است بازدهی ملموسی را در افزایش درآمد خود تجربه کند.
حتی در شرایط نوسان قیمتهای جهانی، اتکای شرکت «Norsk Hydro» به انرژی نیروگاههای برقآبی موجب حفظ حاشیه سود این شرکت شده است. عملکرد موفق این شرکت نشان میدهد شرکتهایی که سهم بیشتری در اجرای فرایند کربنزدایی دارند، در برابر شوکهای بازار انعطافپذیری و مقاومت بیشتری خواهند داشت.
کاهش نرخ بهره بانکی از سوی فدرال رزرو به نفع تولیدکنندگان آلومینیوم
اقدام اخیر فدرال رزرو آمریکا در کاهش نمادین نرخ بهره بانکی در اواخر ماه اکتبر ۲۰۲۵، سیگنالی مثبت به بازار فلزات فرستاده است.
تعیین نرخهای بهره وام بانکی پایینتر میتواند به محرکی برای صنایع ساختوساز، خودروسازی و لوازمخانگی که به شدت به استفاده از آلومینیوم وابسته هستند، تبدیل شود.
تولیدکنندگان آلومینیوم اولیه و واحدهای بازیافت، این تصمیم را به عنوان نوعی اعتماد ضمنی تلقی کردهاند؛ نشانهای از اینکه رشد تقاضای آلومینیوم در سال ۲۰۲۶، نه بر پایه فرایند ذخیرهسازی در انبارها بلکه بر مبنای مصرف واقعی در بازار شکل خواهد گرفت.
بخش بازیافت؛ کلید کاهش کربن و افزایش بهرهوری در صنعت آلومینیوم
بحث پیرامون انتشار کربن در صنعت آلومینیوم، همچنان در صدر دغدغههای زیستمحیطی فعالان این صنعت قرار دارد. طبق نتایج مطالعات انجام شده، تولید آلومینیوم اولیه نیازمند مصرف انرژی بسیار بالایی است؛ در حالی که برای بازیافت قراضه این فلز تا ۹۵ درصد به انرژی مصرفی کمتری نیاز خواهد بود؛ این همان پارادوکسی است که صنعت آلومینیوم نه تنها تلاش میکند آن را نادیده نگیرد بلکه مدیریت و بهینهسازی کند.
بررسی فعالیت واحدهای بازیافت شرکتهای «EGA» و «Norsk Hydro» نشان میدهد که بازیافت آلومینیوم میتواند هم از نظر بهکارگیری فناوریهای پیشرفته و هم از نظر اقتصادی حاشیه سود مناسبی به همراه داشته باشد.
با این تفاسیر، هرچه جهان بیشتر به سمت اجرای فرایند الکتریکیسازی و استفاده گسترده از انرژیهای پاک حرکت کند، اهمیت استفاده از آلومینیوم بازیافتی نیز افزایش پیدا خواهد کرد.
گام های عملی در مسیر اقتصاد چرخشی آلومینیوم
در ایالت اودیشا هند، شرکت «Aditya Aluminium» نخستین سامانه تصفیه آب بدون پساب صنعتی (Zero Liquid Discharge – ZLD) با ظرفیت ۲۰۰ مترمکعب در روز آب را راهاندازی کرده است.
این سامانه، گامی مهم در مدیریت پایدار منابع آبی محسوب میشود زیرا با بهکارگیری آن، هیچگونه پساب صنعتی تصفیهنشدهای از واحدهای تولیدی خارج نمیشود. در منطقهای که صنایع و کشاورزی بر سر منابع آب در رقابت هستند، این اقدام شاخصی جدید به نفع افزایش مسئولیتپذیری زیستمحیطی خواهد بود.
در آن سوی جهان و در ایرلند، نمونهای دیگر از اقتصاد چرخشی در صنعت آلومینیوم شکل گرفته است. در این کشور یک واحد بازیافت آلومینیوم از بردهای الکترونیکی و لوازمخانگی مستهلک شده ساخته شده است.
فرایند بازیافت این محصولات نه تنها مصرف مواد اولیه را کاهش میدهد بلکه نیاز بازار داخلی به واردات آلومینیوم را نیز کم کرده و الگویی کوچک اما قابل توجه برای تحقق اقتصاد چرخشی در صنعت آلومینیوم ایرلند به شمار میرود.
پیوند آلومینیوم سبز و انرژی های تجدیدپذیر در آفریقا
برآوردهای صورتگرفته نشان میدهد ظرفیت جهانی تولید انرژیهای تجدیدپذیر تا سال ۲۰۳۰ نسبت به سال ۲۰۲۵، حدود دو برابر افزایش خواهد یافت. با این حال، به نظر میرسد زنجیره تامین مواد اولیه برای تحقق این هدف، به ویژه از سوی صنعت آلومینیوم هنوز به طور کامل آماده نیست. این چالش نه تنها به ظرفیت تولید فلز آلومینیوم بلکه به کارایی فناوریهای ذوب، بازیافت، مدیریت انرژی و بهبود بهرهوری نیز مربوط میشود.
از آنجایی که برای توسعه پروژههای خورشیدی و بادی به شدت به آلومینیوم نیاز خواهد بود، واحدهای ذوب این فلز هنوز فرصت کافی برای اجرای کامل فرایند کربنزدایی و دستیابی به استانداردهای تولید کمکربن را در بخش تولید خود نیافتهاند.
در این میان، قاره آفریقا با بیشترین دسترسی به نور خورشید و ظرفیت بالای تولید برق پاک در جهان، میتواند نقش تعیینکنندهای در گسترش پروژههای تجدیدپذیر ایفا کند؛ مشروط بر آنکه جذب سرمایهگذاری خارجی، توسعه زیرساختهای صنعتی، ارتقای فناوری، آموزش نیروی انسانی و تدوین سیاستگذاریهای کلان به درستی عملیاتی شوند.
این دوره میتواند زمانی که پروژههای تجدیدپذیر در قاره آفریقا با بازار آلومینیوم سبز با یکدیگر پیوند خورده و چشماندازی نوین برای تولید انرژی پاک و توسعه صنعت آلومینیوم رقم میخورد، به نقطه عطفی تاریخی بدل شود.
تحول پایدار و ورود صنعت آلومینیوم به عصر اقتصاد چرخشی
رویدادهای اخیر صنعت آلومینیوم را صرفا نباید به عنوان یک رویداد معمولی در نظر گرفت بلکه باید آنها را به عنوان بخشی از زنجیرهای بههمپیوسته و مستمر از تحولات بزرگ و کوچک، علمی و عملیاتی، اقتصادی و محیط زیستی، سیاسی و اجتماعی که روایت واحدی را شکل میدهند، به حساب آورد.
سرانجام میتوان مدعی شد صنعت جهانی آلومینیوم وارد مرحله واقعی، پایدار و تحولی اجرای اصول اقتصاد چرخشی و نوآوری مستمر و کاهش پساندهای صنعتی شده است. در همین راستا شاید اعداد، ظرفیتها، شاخصها و معیارهای عملکرد در این دگردیسی خیرهکننده کاملا ملموس نباشند اما جهتگیری، اهداف استراتژیک، چارچوبهای مدیریتی و استانداردهای توسعه صنعتی آن کاملا روشن و قابل رصد است.
از ساخت آزمایشگاههای پیشرفته متالورژی، مرکز تحقیق و توسعه، خطوط پایلوت نوآورانه در ایالت مینهسوتا گرفته تا نصب سامانههای هوشمند تصفیه آب بدون پساب صنعتی، سیستمهای انرژی پاک، مدیریت منابع آب و مواد اولیه در ایالت اودیشا هند و از افزایش نرخ بهرهبرداری، کاهش هزینههای عملیاتی و رشد استفاده از قراضه مواد اولیه تا ثبت حاشیه سودهای پایدار، بازدهی سرمایه، شاخصهای بهرهوری و کیفیت محصول، همگی نشاندهنده یک دگرگونی صنعتی تدریجی، هدفمند و جامع اما بنیادین است.
در حال حاضر دیگر بخش بازیافت، پایداری، مدیریت منابع و گذار به تجدیدپذیرها به عنوان بخشی جانبی در فرایند عملیاتی و تولید صنعت آلومینیوم محسوب نمیشود بلکه میتواند خود به عنوان سیستمی مستقل، راهبردی، یکپارچه و اثرگذار در کل صنعت آلومینیوم عمل کرده و بازدهی، نوآوری، مسئولیتپذیری زیستمحیطی و رقابتپذیری جهانی را همزمان ارتقا دهد.
منبع: فلزات آنلاین